تحلیل عدالت فضایی و توسعه شهری در ارایه خدمات شهری در مناطق شهرداری تبریز

عدالت نوعی سلوک مساوی با افراد است. عدالت فضایی یا محیطی در چارچوبهای علوم اجتماعی به صورت ‏گسترده ای بر شرایط فقرا تمرکز کرده است. هدف آن تقاضای مداخلاتی است که موجد رفتار منصفانه به نفع فقرا ‏باشد‎.‎‏ مفهوم اخیر طبق‎ ‎ایده‎ ‎ای‎ ‎که‎ ‎از‎ ‎عدالت‎ ‎اجتماعی‎ ‎گرفته شده است‎ ‎به‎ ‎این‎ ‎معناست‎ ‎که‎ ‎باید‎ ‎با‎ ‎ساکنین‎ ‎در‎ ‎هر ‏جایی‎ ‎که‎ ‎زندگی‎ ‎می کنند،‎ ‎به‎ ‎طور‎ ‎برابر‎ ‎رفتار شود. خدمات عمومی شهر به مثابه مهمترین ابزار بخش عمومی در ‏برقراری عدالت فضایی است. این خدمات‎ ‎به‎ ‎طور‎ ‎کلی‎ ‎به‎ ‎عنوان‎ ‎فعالیتهای اقتصادی‎ ‎که‎ ‎منفعت‎ ‎عمومی‎ ‎دارند‎ ‎و‎ ‎در‎ ‎ابتکار‎ ‎عمل نهادهای‎ ‎عمومی‎ ‎هستند،‎ ‎تعریف‎ ‎میشود. شهرها بستر تحقق برنامه ریزی عدالت فضایی است. در ‏چارچوب نظری تحقیق از نظریات‎ ‎اندیشمندانی همچون جان راولز، آمارتیا سن، رابرت نوزیک، دیوید هاروی و ‏حسین شکویی استفاده شده است. کلانشهر تبریز همچون اغلب شهرهای بزرگ کشور بستر نابرابری فضایی مناطق ‏از بهره مندی از خدمات عمومی شهری است. ازینرو در این تحقیق مناطق شهرداری تبریز از منظر خدمات عمومی ‏مورد بررسی قرار گرفت. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است.در این راستا پس از تعیین شاخص های (1- ‏تجاری – خدماتی 2- اداری – انتظامی 3- آموزش و تحقیقات فناوری4- آموزشی 5- بهداشتی-درمانی 6- پارک ‏‏7- تاسیسات شهری 8- ایستگاههای آتش نشانی 9- تجهیزات شهری 10- تفریحی-گردشگری 11- فرهنگی-هنری ‏‏12- مذهبی 13- مسکونی 14- شبکه معابر 15- ورزشی) و مقایسه ی سرانه ی آنها با سرانه معیار و تعیین کمبودها ‏برای هر شاخص، با استفاده از مدل تاپسیس فازی، مناطق شهرداری تبریز سطح بندی شد و الویت های برنامه ریزی ‏برای هر منطقه با توجه هر شاخص ارایه شد. با استفاده از خروجی مدل فوق، سطح شهر تبریز به چهار سطح کاملا ‏برخوردار، برخوردار، نیمه برخوردار و عدم برخوردار از پراکنش مناسب فضایی خدمات شهری تقسیم شده است. ‏نتایج تحقیق حاکی از آن است که منطقه دو، کاملا برخوردار، مناطق 8، 5، 6 برخوردار ، مناطق 3، 1 و 7 نیمه ‏برخوردار و مناطق 4 و 10 عدم برخوردار هستند.‏